De architectuurstroming structuralisme wordt in Nederland ook wel Forum genoemd naar het gelijknamige tijdschrift. Hier uitte een groep architecten, waaronder Aldo van Eyck en Herman Herzberger, vanaf 1959 hun onvrede over met name de ideen van het Nieuwe Bouwen wat naar hun mening tot eenvormige, grote en onpersoonlijke woongebouwen leidde. Zij pleitte voor de meer maatschappelijke effecten en de menselijke maat in het ontwerp. De bouwstijl kreeg zo ook zijn naam kleinschaligheid.
In 1960 ontwerpt Aldo van Eyck het Burgerweeshuis in Amsterdam naar de Forumgedachte. Het ontwerp is ook het startpunt van het Nederlandse structuralisme. Hiernaast is de Prix de Rome-prijsvraag uit 1962 voor een kinderdorp belangrijk voor het structuralisme. Deze prijsvraag werd gewonnen door Piet Blom, de tweede prijs ging naar Joop van Stigt.
Kenmerken structuralisme
Samenvattend zijn de vijf kenmerken van het Nederlands structuralisme:
- De zichtbare constructie;
- Bouwen vanuit de ontmoeting;
- Onderlinge schakeling eenheden;
- Meervoudig functiegebruik;
- Stedelijke inpassing en meervoudig grondgebruik;
Tijdsperiode
Van circa 1960 t/m 1990
Architecten en structuralisme
Aldo van Eyck (1918-1998) ontwerpt o.a. het Burgerweeshuis in Amsterdam (1961). Herman Herzeberger (1932) ontwerpt Centraal Beheer (1979) in Apeldoorn en in 1990 als laatste grote structuralistisch gebouw het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Piet Blom (1934-1999) leerling van Aldo van Eyck ontwerp de Kasbah (1973) in Hengelo en de Kubuswoningen in Helmond (1976) en Rotterdam (1984). Hiernaast hebben Joop van Stigt (1934-2011) en Jan Verhoeven (1926-1994) diverse gebouwen met het gedachtegoed van het structuralisme ontworpen.
Structuralisme in Rotterdam
Sint Jacobsplaats
N. Zwarts (Studio 8)
1979
