Koninginnekerk Rotterdam

De voormalige Nederlands Hervormde Koninginnekerk aan de Boezemsingel in Rotterdam Crooswijk is gebouwd in 1904-1907 naar een ontwerp van architecten Barend Hooykaas Jr. en Michiel Brinkman.

Unieke kerk
De Koninginnekerk werd en wordt over het algemeen beschouwd als het hoogtepunt in het oeuvre van het bureau Hooykaas & Brinkman, en tevens als hoogtepunt in de stilistische vernieuwing van de protestantse kerkbouw rond 1900. De buitengewoon rijke detaillering, symboliek en monumentale vormgeving maakten dit gebouw in de protestantse kerkbouw zeer ongewoon, zo niet uniek.

Geschiedenis kerk
De kerk is vernoemd naar H.M. Koningin Wilhelmina (1880-1962). De eerste steen werd gelegd op 13 juli 1904. Op 1 april 1907 vond de inwijding van de Koninginnekerk plaats. De financiering van de bouw bleek echter niet eenvoudig. Pas na een aanzienlijke gift van de zusters E. en M.J. van Dam en mevrouw Grotenboom van Os – Drost waren de middelen toereikend. De eerste plannen van de architecten B. Hooykaas Jr. en M. Brinkman, waarin één grote toren was opgenomen, werd direct afgewezen wegens te hoge kosten. Uiteindelijk werd besloten, de kerk te voorzien van twee lagere torens, elk 55 meter hoog.

Beschrijving Koninginnekerk
Grote en zeer rijk uitgevoerde kruiskerk op centraliserend grondplan, met verhoogde vieringpartij, en twee forse fronttorens, gedekt door koepelvormige, met koper beklede spitsen. Aan de achterzijde bevond zich een verlaagde, halfronde absis, met “omgang” en bijruimten in de vorm van straalkapelletjes. De bouwstijl was hoofdzakelijk een overgang van eclecticisme (met romaanse, byzantijnse en gotische referenties) naar de vroegmoderne bouwkunst onder invloed van het rationalisme en “art nouveau” van Berlage en Kromhout. Inwendig was de kerk voorzien van balkons in het schip en dwarsschip. De kerk was grotendeels in hout overwelfd: de grote middenpartij was voorzien van een indrukwekkend houten stergewelf. Grote kansel in het liturgisch centrum, met daarboven een orgel van Steenkuyl uit 1908.

Na het bombardement van 14 mei 1940 fungeerde de kerk tevens als concertzaal, ter vervanging van De Doelen in de binnenstad, die bij het bombardement verloren ging. Dit bleef tot de ingebruikname van de nieuwe Doelen in de jaren 1960.

Sloop en protest
Als gevolg van teruglopend kerkbezoek en stijgende onderhoudskosten gesloten in december 1971. Ondanks zware protesten gesloopt begin 1972. Ter plaatse verrees het bejaardentehuis Hoppesteyn. Begin jaren 2000 is daar tegenaan de “Koninginnetoren” gebouwd, een torenflat, waarvan de voorgeoxideerde, koperen bekroning refereert aan die van de torens van de vroegere Koninginnekerk.

Historische foto’s van De Koninginnekerk.

[slickr-flickr type=”gallery” photos_per_row=”6″ tag=”Koninginnekerk”]

Projectgegevens

Naam: Koninginnekerk
Status: Gesloopt, 1972
Lokatie: Boezemsingel
Deelgemeente: Kralingen Crooswijk
Categorie: Religieuze gebouwen
Functie: Kerk
Architect: B. Hooykaas (jr) en M. Brinkman
Realisatie: 1907