Coolsingelziekenhuis Rotterdam

4
12697

Het Coolsingelziekenhuis werd op 14 mei 1940 zwaar verwoest. Het grote gemeentelijke ziekenhuis op de hoek van de Coolsingel en de Van Oldenbarneveldstraat was bij oplevering in 1848 het modernste ziekenhuis van Europa. Het ontwerp was van Stadsarchitect Willem Nicolaas Rose (1801-1877). Het ziekenhuis stond op de plek van het huidige ABN-AMRO gebouw en het nieuwe Forum Rotterdam.

Coolsingelziekenhuis

Ontwerp Coolsingelziekenhuis

Het nieuwe stadsziekenhuis van Rotterdam werd gebouwd tussen 1839 en 1848. Het was de eerste opdracht van stadsarchitect Rose voor een groot gebouw. Het gemeentelijk ziekenhuis werd een mijlpaal in de ontwikkeling van de moderne ziekenhuisbouw, in Nederland maar ook in Europa. Het gebouw was lang gerekt met vier verdiepingen en mat 85 meter lang en 25 meter hoog. De wit gepleisterde gevels staken sterk af bij de kleinschalige bakstenen omgeving. Alle nieuwe type installaties werden in het ziekenhuis toegepast op een schaal die nieuw was: verwarming, ventilatie, een waterleiding, twee liften (een noviteit in Nederland), badinrichting en waterclosets. Het Coolsingelziekenhuis was het eerste grote gebouw in Nederland dat niet in classicistische vorm was uitgevoerd maar in de rondboogstijl. Rose behoort tot de eerste architecten die de rondboogstijl rond 1840 in Nederland introduceerden. Na de bouw werd Rotterdam het centrum van de rondboogstijl in Nederland.

Coolsingelziekenhuis

Het ziekenhuis was door Rose ontworpen volgens het corridor-principe: lange gangen aan de achterzijde met vertrekken aan de Coolsingelkant. Vrouwen lagen in het rechterdeel van het gebouw, de mannen in het linkerdeel. De dienstruimten bevonden zich in het souterrain. Er waren vijf verschillende patiëntenklassen. Dit onderscheid was niet alleen gebaseerd op welstandverschillen maar ook op maatschappelijke positie van de patiënten. Het aantal patiënten dat kon worden opgenomen was driehonderd en bij epidemieën vierhonderd. Alleen betalende patiënten waren verzekerd van een bed.

[slickr-flickr type=”gallery” photos_per_row=”6″ tag=”Coolsingelziekenhuis”]

Uitbreiding Coolsingelziekenhuis

Het ziekenhuis bleek spoedig te klein. Bij het ontwerp was geen rekening gehouden met de onverwacht snelle bevolkingsgroei na 1850. Om dit op te vangen werden diverse hulpziekenhuizen in Rotterdam gebouwd. In 1888 werd Coolsingelziekenhuis uitgebreid op het terrein achter het ziekenhuis met vier paviljoens waarin 500 patiënten worden verpleegd.

Coolsingel 1933 – Links het Coolsingelziekenhuis en de oude Bijenkorf. Rechts het Stadhuis en Postkantoor

Sloop in 1940

Het Coolsingelziekenhuis werd  in de Tweede Wereldoorlog door het bombardement beschadigd ondanks een groot rood kruis op het dak. De patiënten konden maar ternauwernood worden geëvacueerd. De buitenmuren stonden nog overeind, met de toegangspoort aan de achterzijde van het gebouw. Na het bombardement werd grootschalige sloop toegestaan in het kader van de wederopbouw. Tenminste 144 gebouwen die bouwtechnisch voldeden zijn in die periode gesloopt. Ook de restanten van het Coolsingelziekenhuis werden in 1940 gesloopt.

Coolsingelziekenhuis verwoest

Poort Coolsingelziekenhuis en Lijnbaanplataan

Een aantal paviljoens overleefden de oorlog en bleven tot december 1960 in gebruik. Jarenlang liep de Lijnbaan uit op een blinde muur van het ziekenhuis. Pas in 1963 werden de laatste restanten van het ziekenhuis gesloopt en kwam er ruimte vrij voor een uitbreiding van de Lijnbaan

Poort Coolsingelziekenhuis
In november 1970 werd de Coolsingelpoort weer opgebouwd op de verlengde Lijnbaan op de plek bij de plataan waar hij had gestaan.
Poort Coolsingelziekenhuis

Dat werd het huidige Lijnbaanplein waar de oude toegangspoort van de achterzijde van het ziekenhuis nog staat. De Coolsingelpoort en de Lijnbaanplataan zijn nog de enige tastbare herinneringen aan het ziekenhuis. De Coolsingelpoort is een gemeentelijk monument.

Projectgegevens

Naam: Coolsingelziekenhuis
Status: Gesloopt, 1940
Lokatie:
Coolsingel
Deelgemeente:
Centrum, Cool
Functie:
Ziekenhuis
Architect: Rose, W.N.
Realisatie: 1848
Sloop:
1940

Projecten in Rotterdam van deze architect:

4 REACTIES

  1. Volgens mij staat de poort nu NIET echt op de plaats waar het vroeger stond, vroeger stond het naamelijk aan de Cipijnstraat die ongeveer 100m naar achter was. En de poort staat ook omgedraaid. De achterkant zou naamelijk naar de tuin van het Ziekenhuis moeten staan en het ziekenhuis stond aan de Coolsingel.

  2. Ben via miniworld te weten gekomen waar dat poortje van was want ik heb nooit geweten dat er een ziekenhuis gestaan had. Ben geboren in 60 in Rotterdam en verhuisd in 68 dus ja heb het ook nooit echt bewust meegemaakt.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in