Heineken brouwerij Rotterdam

De Heineken Brouwerij die van 1873 tot 1974 in Rotterdam was gevestigd is grotendeels gesloopt. Maar het kantoorgebouw van Heineken aan de Crooswijksesingel uit 1932 bestaat nog steeds. Het ontwerp van architect Willem Kromhout Czn. is sinds 1996 een rijksmonument. Stadsherstel Historisch Rotterdam kocht in 1998 het kantoorgebouw van Heineken. Samen met Heineken Nederland gaan ze vanaf 2021 in het gebouw ‘Heineken’s Beerlab’ openen.

In 2019 ontwikkelde Stadsherstel met Heineken Nederland en Mars Interieurarchitecten het plan voor ‘Heineken’s Beerlab’. De naam is een verwijzing naar het vroegere Heineken laboratorium dat hier zat. Het plan bestaat uit een Heineken Rotterdam Museum, een vergadercentrum en een grand café. De toegang tot het grand café komt aan de kopse kant van de gevel: precies op de plek waar Willem Kromhout in 1930 het café en de ontvangstruimte had ontworpen. In 2021 wordt de eerste fase van het plan (het vergadercentrum) geopend.

Heineken en Oranjeboom

De geschiedenis van Heineken in Rotterdam begint op 4 januari 1873 als Heineken’s Bierbrouwerij N.V. wordt opgericht door Gerard Heineken. Deze ondernemer heeft al sinds 1863 een goed lopende brouwerij in Amsterdam heeft. Mede aandeelhouder wordt de Rotterdammer Willem Baartz die eigenaar is van brouwerij d’ Oranjeboom. Heineken vraagt Baartz samen te werken om in Rotterdam het nieuwe populaire Beiersbier te gaan produceren, met name voor de export. Het Duitse ondergistende bier is zeer kapitaalintensief om te brouwen door investeringen koel- en ijsinstallaties. Baartz had zelf nog niet de middelen om dit te produceren. Rond 1885 komt de samenwerking onder druk als Baartz het Beiersebier in de nieuwe Oranjeboom brouwerij op Feijenoord wil gaan brouwen. In Amsterdam was Heineken al volledig over op het Beierse bier. Hiervoor had hij de Duitse brouwer Wilhelm Feltmann aangenomen, die in Rotterdam mededirecteur werd.

Heineken in Crooswijk

Voor de bouw van de Heineken brouwerij wordt grasland gekocht aan de Rotte aan de rand van Rotterdam. De natuurlijke waterbronnen op het terrein vormen de basis voor het bier. Het ontwerp van de fabriek is van de Rotterdamse architect A.W. van Dam. Op 13 juni 1874 wordt een brouwerijgebouw en een opslaggebouw opgeleverd. 

In 1882 wordt eindelijk ook een kantoorgebouw neergezet. Het brouwerijcomplex wordt in de jaren daarna steeds weer verbouwd en uitgebreid. Vanaf 1922 wordt architect Willem Kromhout benaderd om de brouwerij flink te moderniseren. Hiernaast moet de fabriek qua uiterlijk passen bij de gebouwde omgeving van de wijk Crooswijk waar de fabriek inmiddels middenin is komen te liggen.

Ontwerpen van Kromhout

In de periode 1922 – 1932 worden er vier grote bouwwerken op het Heinekenterrein gerealiseerd welke zijn ontworpen door architect Willem Kromhout Czn. De eerste twee ontwerpen zijn een graansilo (1922) en de indrukwekkende kolen transportbrug (1923) die met het oog op het steeds drukkere verkeer over de Linker Rottekade was aangebracht. De kolen voor de stookketels werden per schip aangevoerd.

Het Brouwershuis ofwel ziederijgebouw werd in december 1924 gerealiseerd. In het 25 meter hoge en 30 meter lange gebouw aan de Rotte werd het bier gebrouwen. Het was de schatkamer van de fabriek. In de ziederijzaal die zich over het hele pand uitstrekte stonden 10 koperen gist kuipen van de firma Goeggl uit München. De Ziederij was indertijd ook een toeristische attractie. Publiek kwam van heinde en verre om het bierproces van dichtbij te bekijken.

Nadat de Heinekenfabriek in 1974 deuren sloot is ook het ziederijgebouw afgebroken. Maar het karakteristieke gebouw werd in 1980 deels teruggebouwd als kantoorgebouw voor aannemingsmaatschappij Dura.

Kantoorgebouw Heineken

In 1930 kreeg Kromhout zijn laatste opdracht van Heineken, dit keer voor het ontwerpen van een nieuw kantoorpand op de hoek van het terrein aan de Crooswijksesingel. 

Het kantoor van Heineken is ontworpen in een verzakelijkte expressionistische stijl. Het gebouw bestaat uit een lange rechthoekige vleugel van vier bouwlagen en een kelderverdieping. Het torenachtige hoekdeel van vijf bouwlagen is kubisch vormgegeven. Hier bevindt zich ook de representatieve hoofdingang en de kamers waar de directie was gehuisvest. 

Het beeldhouwwerk aan de gevel brengt verschillende aspecten van het bierbrouwen in beeld. In het Interieur bevat kleurrijke tegellambriseringen in de art deco stijl. Het kantoorgebouw is sinds 1996 een Rijksmonument.

Projectgegevens

Naam: Kantoorgebouw Heineken brouwerij
Status: Rijksmonument
Adres: Crooswijksesingel 50
Deelgebied: Kralingen – Crooswijk
Functie: kantoorgebouw
Architect: Willem Kromhout
Opdrachtgever: Heineken
Realisatie: 1932