De Rotterdamse architect Willem Kromhout is een belangrijke figuur in de architecten wereld aan het begin van de twintigste eeuw. Samen met de Bussumse architect K.P. Bazel en de Amsterdamse architect H.P. Berlage pogen zij de architectuur te vernieuwen in de stroming Art Nouveau ofwel Nieuwe Kunst. Hij was een invloedrijke docent aan de Rotterdamse Academie voor beeldende kunst en technische wetenschappen en ontwierp spraakmakende bouwwerken zoals danstempel Pschorr, de Heineken Brouwerij aan de Crooswijksesingel en het American hotel in Amsterdam.
Meer: architecten in Rotterdam
Willem Kromhout
Geboren: Rotterdam 10-05-1864
Gestorven: Voorburg 21-06-1940
Willem Kromhout werd in Rotterdam geboren, maar woonde vervolgens in Utrecht, Nederlands- Indië, Gouda en den Haag. Na een studie aan de Academie van Beeldende Kunst in Den Haag werkte hij bij een aantal architectenbureaus. In 1890 op 26 jarige leeftijd begon hij zijn eigen bureau in Amsterdam. Kromhout hield in 1891 een geruchtmakende lezing waarin hij stelde dat alle bestaande bouwkunstige vormen door het riool mochten worden gespoeld. Een Nieuwe kunst opvatting bij uitstek, al werd Kromhout niet graag geassocieerd met de Art Nouveau beweging. Hij zag ze voornamelijk als nalopers van alles dat mode was. Toch is het American Hotel (1898- 1902) aan het Leidse Plein in Amsterdam een ontwerp van hem. Dit gebouw werd ontworpen en gebouwd in Art Nouveau stijl en kan gerust als één van de belangrijkste bouwwerken in die stijl in Europa worden genoemd.
Danstempel Pschorr
In 1910 verhuisde Kromhout naar Rotterdam omdat hij werd benoemd als hoofdleraar bouwkunst aan de Rotterdamse Academie. In het zelfde jaar verzorgde hij het Nederlandse paviljoen op de wereldtentoonstelling in Brussel. Hij woonde aan de Vijverlaan 70 in Kralingen en had zijn kantoor aan de Nieuwe haven. Kromhout was een veelzijdig ontwerper die zowel gebouwen als meubels, scheepsinterieurs, affiches als stedebouwkundige plannen voor zijn rekening neemt. Hij ontwerpt een groot aantal woonhuizen en kantoorgebouwen in Rotterdam. Een deel daarvan is tijdens het bombardement verwoest. Het cafe – restaurant Pschorr, de meest riante vooroorlogse danstempel waar ooit grote namen als Louis Amstrong en Josephine Baker optraden en het monumentale gebouw Noordzee zijn bekende voorbeelden. Kromhout is ook één van de zeven architecten die wordt gevraagd voor de besloten prijsvraag voor nieuw Stadhuis in 1913.
Gebouwen die het bombardement overleefde
Een aantal gebouwen hebben het bombardement van 1940 wel overleefd. In Rotterdam west zijn dit: het gebouw van Scheepvaart vereniging Zuid (1920 – 1922) aan de Pieter de Hoochweg. Er tegenover staat het pand drukkerij Wyt (1923 – 1925). Aan de Pilgrimstraat staat het gebouw van voorheen de ijzerwarenhandel Diepeveen (1929 – 1930) met de markante stenen reclame toren.
In Rotterdam noord staat de grootste en belangrijkste opdracht van Kromhout, het ontwerp voor de brouwerij van Heineken aan de Crooswijksesingel. Het rijksmonument, nu in gebruik als bedrijfsverzamelgebouw is uitgevoerd met een zeer fraai art-deco interieur.
In Rotterdam oost staan een aantal villa’s van zijn hand. ‘s Gravenweg 305 staat het huis dat Kromhout voor de ondernemer Diepeveen ontwierp. Voor de reder Goudriaan ontwierp hij villa Ypenhof aan ‘s Gravenweg. Door een brand dit werd verwoest waardoor allen de portiers woning er nog staat. Tevens ontwierp hij nog enkele villa’s aan de Essenlaan. In 1932 verhuisde Willem Kromhout naar Voorburg waar hij in 1940 overleed.
Het kerkelijk en cultureel centrum ProRege, Oudedijk 113 is wel toe geschreven aan Berlage. Het is een duidelijk voorbeeld van het principe “vorm volgt functie ” en het is gebouwd in Jugend Stil. In de baksteen gevel zijn ornamenten aangebracht die de functie van het gebouw aangeven: een zalencentrum ten behoeve van jongeren. Het is gebouwd in 1924. Het lijkt mij dat het een ontwerp is van de architect Kromhout, die in Kralingen heeft gewoond en ook een aantal panden heeft ontworpen (o.a. Iepenhof en de Essenlaan)